De inhoud van dit preventie onderdeel is volledig overgenomen van de Nederlandse brandwonden stichting.
www.brandwonden.nl

Wist u dat in de brandwondencentra vaak kleine kinderen onder de 4 jaar worden opgenomen? Hun huid is nog dun en daardoor extra kwetsbaar. De oorzaak is vaak een ongeval met hete thee, koffie of te warm badwater.

De gevolgen van een brandwondenongeval zijn veelal zeer ernstig: 20% van alle kindjes die binnenkomen op de spoedeisende eerste hulp, wordt opgenomen. Een lang traject van operaties, revalideren en om leren gaan met littekens staat hen hierna te wachten. Het gevaar zit 'm de dagelijkse dingen. Een kopje thee drinken met een kind op schoot, geeft een gevoel van geborgenheid en gezelligheid. Doe het niet! 550 keer per jaar gaat het vreselijk mis en lopen kleine kinderen ernstige brandwonden op. Kinderen hebben een dunnere huid dan volwassenen. Een ongeluk met hete thee van zo'n 60 °C zorgt bij volwassenen voor een pijnlijke plek, maar een baby of peuter eindigt daarentegen in het brandwondencentrum met brandwonden in het gezicht, de hals en borst.

Wat kunt u doen?

• Onderschat de risico's of de snelheid waarmee een ongeval gebeurt niet.
  Het omtrekken van een kopje thee, een paar seconden alleen in bad met een hete kraan... Tweede en derdegraads brandwonden kunnen het gevolg zijn.
  
• Erken de ernstige gevolgen van een brandwondenongeval.
  
• Besef dat uw kind(eren) het risico lopen een brandwondenongeval mee te maken.
  
• Vraag de gratis waaier met preventietips aan.
  
  Speciaal voor ouders van kleine kinderen ontwikkelde de Brandwonden Stichting een waaier die risicosituaties in huis beschrijft. Bestel de waaier en neem de tips ter harte.

Rookmelders waarschuwen bij brand.
Zeker 's nachts is dat belangrijk. Als u slaapt, ruikt u niets, maar hoort u wel. Om uzelf en uw gezin op tijd te wekken bij brand, hangt u dus rookmelders op. Alleen zo heeft u genoeg tijd om te vluchten.

20 branden per dag
In Nederland breekt er elke dag in zo'n 20 woningen brand uit. Dat komt neer op ongeveer 7000 woningbranden per jaar. Daarbij vallen gemiddeld 40 dodelijke slachtoffers en 700 ernstig gewonden.

Bij een brand telt elke seconde
De snelheid van een brand verrast mensen: in minder dan 5 minuten kan een beginnend brandje zich uitbreiden tot een uitslaande brand met verduisterende en giftige rook. Door die rook kan je binnen 3 minuten stikken. U begrijpt: elke seconde telt dan. Rookmelders, een blusdeken en een goed vluchtplan maken het verschil tussen leven en dood.

Zorg dat u rookmelders in huis heeft... en weet zeker dat ze het doen!
Controleer uw rookmelder op de Nationale Rookmelderdag!

Meer informatie over het aanschaffen, ophangen en het onderhouden van rookmelders?
Of wilt u deze informatie in het Turks of in het Arabisch lezen?

Elk jaar opnieuw sterven er tientallen mensen door brand. Maar een brand hoeft zeker niet altijd tot slachtoffers te leiden. Rookmelders en een goed vluchtplan zorgen ervoor dat je snel en veilig je huis kunt verlaten.

Vluchten bij brand
Brand ontstaat vaak 's nachts. Door brand kunnen de normale vluchtwegen geblokkeerd zijn. Zeker als de brand op een verdieping onder u uitbreekt. Uw bekende trap, hal en overloop zijn dan onherkenbaar geworden en soms niet of zeer moeilijk te bereiken. Dit komt niet alleen door het vuur, maar vooral door de dikke en giftige rook. U ziet niets meer en ademen gaat moeizaam. Daarom moet u weten hoe u snel en veilig uit uw huis komt. Daarbij helpt een vluchtplan.

Wat is een vluchtplan?
Een vluchtplan is de verzameling van afspraken over 'vluchten bij brand'. Maak die afspraken met je huisgenoten

Het is begrijpelijk dat u een beginnende brand zelf wilt blussen, maar... zorg er altijd voor dat u en uw huisgenoten in veiligheid zijn!

Wat doet u in geval van brand?

1. Blijf kalm.
2. Waarschuw de overige bewoners.
3. Vlucht volgens uw eigen vluchtplan.
4. Houd deuren en ramen gesloten en sluit deuren achter u.
5. Blijf dicht bij de grond.
6. Gebruik nooit de lift.
7. Bel na ontsnapping direct 1-1-2.

Blusdeken
Een blusdeken is een onbrandbare dikke deken, opgevouwen in een koker of zak. U kunt een blusdeken ophangen in bijvoorbeeld de keuken. In geval van brand trekt u de deken in één keer uit de koker en legt hem over het vuur. Gebruik de blusdeken alleen bij een kleine, beginnende brand!
Blusdekens sluiten het vuur af van de buitenlucht, waardoor de brand zal doven. Ze zijn geschikt om beginnende brandjes af te dekken of iemand mee toe te dekken die in brand staat. Blusdekens zijn er in verschillende maten. Ze behoeven geen onderhoud en zijn veilig in het gebruik.

Blusdekens zijn bijvoorbeeld ideaal bij het blussen van een 'vlam in de pan':

Vlam in de pan, blussen met een blusdeken

Gebruik bij een vlam in de pan nooit water. Water veroorzaakt een zeer grote en gevaarlijke vlam bij kokende olie of vet:

Valm in de pan, NOOIT blussen met water!

Overige blusmiddelen

Brandblussers
Brandblussers worden, door getrainde mensen, gebruikt bij het blussen van beginnende brandjes. Deze blussers kunnen poeder, blusgas of schuim bevatten. Hand-brandblusapparaten zijn al na zo'n twintig seconden leeg. Als de brand dan nog niet is geblust moet u niet langer in de ruimte blijven. Wanneer een brand uitbreidt en u probeert deze met een blusser te blussen, dan loopt u risico om door rook of een steekvlam overvallen te worden. Een brand blussen én vluchten gaan niet samen. Schat uw kansen tijdig in.

Slanghaspel
Een slanghaspel is 20 of 30 meter lang en is aangesloten op de waterleiding. De slanghaspel is bedoeld om beginnende brandjes te blussen. U kunt proberen de brand te blussen of proberen uitbreiding te voorkomen. Blijf niet langer dan verantwoord in de ruimte en let er altijd op dat u niet in de rook staat en niet ingesloten wordt door het vuur.

De Brandwonden Stichting stelt dat vluchten altijd beter is dan blussen.

Elke zomer lopen 100 mensen ernstige brandwonden op tijdens het barbecuen. Tussen juni en augustus eindigt gemiddeld iedere dag ergens in Nederland een leuk tuinfeestje in een drama. Word zelf geen slachtoffer. Barbecue veilig!

Gebruik geen spiritus of brandgel
Uit onderzoek van de Brandwonden Stichting blijkt dat een op de vijf mensen spiritus of brandgel (ook wel brandpasta genoemd) gebruikt. De Brandwonden Stichting raadt het gebruik van deze middelen ten stelligste af. Gebruik altijd aanmaakblokjes om uw barbecue aan te maken!

Veilig barbecuen doet u zo:

1. Zorg dat één iemand de barbecue bedient, de rest staat op minimaal 2 meter afstand.
2. Houd kinderen altijd uit de buurt.
3. Gebruik aanmaakblokjes en vooral geen spiritus of brandgel om te barbecue aan te steken.
4. Zet een emmer water klaar bij de barbecue voor het blussen van personen en om eventuele brandwonden te koelen (niet om vette barbecue of gas/elektrische barbecue te blussen).

Oorzaken
Meer dan de helft (54%) van de brandwonden ontstaat door het aanraken van de barbecue of de kooltjes. Kinderen lopen per ongeluk tegen de barbecue aan of de barbecue valt om en raakt iemand. Afstand houden is dus van belang. De overige verbrandingen gebeuren vooral door vuur en vlammen, waarbij het verkeerd aanmaken van de barbecue de hoofdoorzaak is.

Meer tips vindt u op www.barbecueveilig.nl.

Dagelijkse routine en het onderschatten van de gevaren in huis zijn vaak oorzaken van brandwonden. Controleer daarom uw huis en voorkom brandwonden. Hier ziet u per kamer waar de gevaren schuilen.

Tips voor de keuken

• Draai de steel van de pan, tijdens het koken, naar achteren of opzij.
  
• Zet de pan zo ver mogelijk naar achter op het fornuis.
  
• Zet de waterkoker of het koffiezetapparaat zo ver mogelijk naar achter op het aanrecht.
  
• Houd de snoeren van apparaten kort en zorg dat kinderen er niet bij kunnen.
  
• Zorg dat kinderen niet bij vlamgevaarlijke, giftige stoffen kunnen komen.
  
• Let op de hete ovendeur/ruit.
  
• Laat kinderen niet in de keuken komen tijdens het koken.
  
• Zorg voor een beveiligde frituurpan.
  
• Reinig regelmatig het filter van de afzuigkap.
  
• Pas op voor de closed-in boiler. De watertemperatuur is vaak te hoog en dit hete water komt direct uit de kraan.
  
• Vlam in de pan is de oorzaak van menige keukenbranden en ernstige brandwonden.

Wat moet u doen bij vlam in de pan?

• pan als schild afdekken met een passende deksel of blusdeken
  
• warmtebron uitzetten
  
• afzuigkap uitzetten
  
• niet lopen met de pan
  
• niet blussen met water, het hete vet en water veroorzaakt een spetterende explosie

Tips voor de woonkamer

• Neem bij het drinken van hete dranken nooit een kind op schoot.
  
• Gebruik een thermoskan in plaats van een thee- of koffiepot.
  
• Dek stopcontacten af met afdekplaatjes.
  
• Laat een strijkbout nooit onbeheerd achter.
  
• Gebruik kachelschermen of geef een afstand aan die kinderen moeten aanhouden van de hete radiatoren en kachels. Kleine kinderen missen de reflex om hun handje direct weer terug te trekken.
  
• Wees voorzichtig met kaarsen, de open haard, waxinelichtjes, tuinfakkels, etc.
  
• Leg aanstekers en lucifers buiten bereik van kinderen.
  
• Laat kinderen niet alleen bij brandende kaarsen.
  
• Laat de tv nooit op stand-by staan. Schakel het toestel na gebruik uit.
  
• Zet nooit een plant of bloemen op de tv. Water en elektriciteit zijn een gevaarlijke combinatie.
  
• Laat uw schoorsteen jaarlijks vegen.

Tips voor de badkamer

• Wees bedacht op het feit dat kinderen en volwassenen zich regelmatig aan heet water branden. Bij kinderen kunnen de brandwonden door een heet waterverbranding zeer ernstig zijn.
  
• Laat jonge kinderen nooit alleen in de badkamer. Ook niet met een iets ouder broertje of zusje. Leer ze om niet aan de kranen te komen.
  
• Voor kleine kinderen is de beste watertemperatuur 37 °C. Controleer het badwater met een badthermometer of uw elleboog.
  
• Gebruik in de badkamer een thermostaatkraan.
  
• Draai bij een mengkraan eerst de koudwaterkraan open en meng vervolgens met warm water tot de gewenste temperatuur bereikt is.
  
• Stel de heetwatertemperatuur van de geiser of boiler in op 60 °C.
  
• Zorg dat er geen chemische reinigingsproducten in de badkamer staan.

Tips voor de slaapkamer

• Een lekkende kruik kan rampzalige gevolgen hebben voor een baby. Sluit een warmwaterkruik goed af en doe deze altijd in een hoes. Leg de kruik met de vulopening naar beneden in het bed. Plaats de kruik tussen de laken en het dekentje. Let op verouderingsverschijnselen. Daardoor kan lekkage ontstaan.
  
• Let bij aankoop van kindernachtkleding op het model en stof. (Kijk op het etiket van welke stof deze gemaakt is.) Nauwsluitende tricot nachtkleding verdient de voorkeur boven wijdhangende katoenen pyjama's. Katoen is brandbaar, maar tricot kan door kunststof in de wond plakken.
  
• Rookmelders redden levens. Een rookmelder geeft u een hogere kans om bij brand levend uw huis te verlaten. Een rookmelder dient op diverse plaatsen in huis geplaatst te worden (niet alleen in de slaapkamer).
  
• Rook nooit in bed. Roken is een belangrijke oorzaak van brand in huis. Meestal ontstaat er brand doordat de roker in slaap valt en het bed vlam vat.
  
• Let bij aankoop van matras en beddengoed altijd op de brandveiligheid hiervan. (Let op het gebruikte materiaal.)

Tips voor buiten

• Smeer uw kinderen in met een zonnebrandcrème.
  
• Houd uw kind uit de buurt van een brandende barbecue.
  
• Steek uw barbecue nooit aan met spiritus, maar met aanmaakblokjes.
  
• Houd bij open vuur en een brandende barbecue een emmer water of zand bij de hand.
  
• Kook buiten alleen op een stabiele plaats waar de gasbrander goed is vastgezet.
  
• Houd kinderen uit de buurt van open vuur, barbecues, gasbranders en heet water.

Tips voor veilig gebruik van apparaten

• Sluit de wasmachine en droger aan op een aparte groep in de meterkast.
  
• Maak na elke beurt het pluizenfilter van de droger schoon.
  
• Zet geen planten of bloemen op de tv.
  
• Zorg ervoor dat de tv, computer en stereo helemaal uit staan als ze niet gebruikt worden. Dus niet in stand-by.
  
• Zorg voor voldoende ventilatie en ruimte rondom elektrische apparatuur.
  
• Maximaal 1 verlengsnoer tussen een elektrisch apparaat en het stopcontact.
  
• Gebruik alleen geaarde apparatuur, stekkers en stopcontacten.